वाईन स्टेट...

 कोणत्याही नव्या गोष्टींची लोकांना सवय किंवा चटक लावायची असेल, तर अगोदर त्याचे इतर सर्व पर्याय नष्ट केले पाहिजेत. काही वेळा ही नवी गोष्ट कॉम्प्लिमेंटरी म्हणून घरोघरी मोफत वाटली पाहिजे, ती वापरण्याचे किंवा अनुभवण्याचे फायदे लोकांना सांगितले पाहिजेत. (आजच आमच्याकडे बिग बास्केट किंवा अशाच काहीतरी मार्केटिंगवालांचा प्रतिनिधी सर्वे करून गेला. जाताना त्यानेही मसाला छासचे ५० मिलिचे टेट्रापॅक फुकट दिले!) तर, असे करावे लागते. वर्तमानपत्रेही खप वगैरे वाढविण्यासाठी स्कीमबीम राबवतात. पूर्वी, म्हणजे कदाचित शंभरएक वरिषांपूर्वी, आपल्या आधीच्या पिढ्याही दूध वगैरे प्यायच्या. उन्हाबिन्हातून पायपीट करून घरी आलेल्याचे स्वागत माठातल्या थंड, लोणीदार ताकाने व्हायचे. चहा आला आणि त्याने या प्रथा व्यवस्थित मोडीत काढायला सुरुवात केली. चारपाच दशकांपूर्वी आमचे एक परिचित ब्रुक बॉंडचे एजंट होते, ते घरोघरी चहाची नवी सॅम्पल म्हणून जुन्याच चहाच्या नव्या पुड्या मोफत वाटायचे. वर्तमानपत्राच्या स्कीमचा एक उद्देश असतो. स्कीममधून दहा जणांनी पेपर सुरू केला तर स्कीम संपताना त्यापैकी चारपाच जण पेपर रिटेन करतात. त्या चहाच्या मोफत सॅम्पलचाही तसाच उद्देश असायचा. दहा घरांत सॅम्पल वाटली तर दोनतीन घरांतून पाव किलो, अर्धा किलो वगैरेची ऑर्डर मिळायची. अशा तऱ्हेने त्या एजंटाने चहाच्या विक्री व्यवसायात जम बसविला होता.

तर सांगायचा मुद्दा हा, की आता जर सरकारला लोकांनी घरोघरी वाईन प्यावी असे वाटत असेल तर फक्त किराणा दुकांनात ती विकायला परवानगी देणे पुरेसे नाही. जसे दुध आणि ताकाला चहाचा पर्याय उपलब्ध झाला, तसेच धोरण आखून वाईनची सवय लावावी लागेल. कदाचित वेगवेगळ्या ब्रॅंडसना आपली प्रॉडक्ट सॅम्पल्स वाटावी लागतील, सरकारला वाईन खरेदीसाठी प्रसंगी सबसिडी द्यावी लागेल आणि सरकारी कार्यालयांत वगैरे चहा देण्याऐवजी वाईन ऑफर करण्याचा फतवाही काढावा लागेल. फूटपाथवर आणि खाऊ गल्ल्यांमध्ये ठाण मांडून बसलेल्या चहाच्या टपऱ्या चालविणाऱ्या महाराजांना चहा विकणे सक्तीने बंद करून वाईन विक्रीची मुभा द्यावी लागेल. आणि मुख्य म्हणजे, शाळा महाविद्यालयांच्या कॅन्टीन्समधून चहा हद्दपार करून वाईन वाटायची योजना आखावी लागेल.

वाईनची लोकप्रियता वाढवली पाहिजे असे आपल्या राज्यातल्या एका जाणत्या नेत्याचे दहा वर्षांपासूनचे स्वप्न होते.

आता नवे सरकार त्यासाठी जोरदार पुढाकार घेत असताना जनतेने मागे राहणे चांगले नाही!

आपण वाईन कॅपिटल स्टेट ऑफ इंडिया म्हणून नावही कमावू शकतो. आपली ती क्षमता आहे याची खात्री बाळगा!